Қазақстанда салықшылардан шекарада жүктерді тексеру құқығы алынып тасталды. Бас көлік прокуратурасының (БКП) наразылығы бойынша осындай шешім қабылданды.
Ведомствоның баспасөз қызметінен хабарлағандай, «Салық төлеушілерге шекарада тексеру жүргізуге мүмкіндік беретін норманың күші жойылды».
Қазақстан Еуразиялық экономикалық одаққа (ЕАЭО) кіргеннен кейін бес елдің шекарасындағы кедендік бақылау қысқартылғаны белгілі.
«ЕАЭО елдерімен шекарада «экспорттық бақылау» енгізілді, ол жүктің заңсыз орын ауыстыруына жол бермеу және салықтардың түсуін қамтамасыз етуден тұрды. Кедендік бақылаудың толық жойылуына қарамастан, біздің елге келген тасымалдаушылардың көпшілігі заңсыз бұйрық аясында салық қызметкерлері тарапынан, соның ішінде тауарларды уақытша сақтау қоймаларына орналастырумен тексерілді», — деп хабарлайды ҚР БКП баспасөз қызметі.
Бұл, ведомствода түсіндіргендей, кәсіпкерлердің көп уақытын талап етті және сөзсіз қосымша шығындарға әкелді.
Бірақ, Салық кодексінің 155-бабына сәйкес ЕАЭО-ның ішкі шекарасындағы экспорттық бақылау кезінде салық қызметкерлері мүлікті зерттеп-тексеруге және мүліктің тауар-көлік жүкқұжаттарындағы мәліметтерге сәйкестігіне түгендеу жүргізуге ғана құқылы. Ал, мұндай іс-шараларды тек Құқықтық статистика және арнайы есепке алу комитетінде міндетті түрде тіркелген тексерулер шеңберінде ғана жүргізуге болады, — деп атап өтті ҚР Бас көлік прокуратурасының баспасөз қызметі.
Ведомствода түсіндіргендей, салық қызметкерлері тексеру актісі болған жағдайда ғана тексеру жүргізуге құқылы. Жоғарыда аталған бұйрық оларға салық кодексінің осы нормасын айналып өтуге мүмкіндік берді.
«Бұйрықтың кәсіпкерлердің шектелмеген тобының құқықтарын бұзғанын ескере отырып, Бас көлік прокурорының наразылығы бойынша тексеру жүргізу нормалары а.ж. 16 маусымнан алынып тасталды», — деп хабарлайды ҚР БКП баспасөз қызметі.
Бұған дейін Жамбыл облысындағы шекарада салық қызметкерлері Қырғызстаннан Қазақстаннан Ресейге транзитпен келе жатқан 30 жүк көлігін тұраққа қойғаны белгілі болды. Жүк көлігінің жүргізушілері көлікте ұйықтап, далада тамақ ішіп, тұраққа тәулігіне 4 мың теңге төлеуге мәжбүр екеніне шағымданған. Бірақ, жүргізушілердің айтуынша, осындай ақшаға ешқандай жағдай жасалмаған: үстелдің орнына — тақтай, бетон блоктарды орындық қылып алған. Шайды жылыту үшін жақын маңдағы ауылдан газ баллоны әкелген, ол жанып кетіп, дер кезінде өшірген. Жүргізушілердің шекарада әлі қанша уақыт болатынын ешкім білмейді, ал олар қазірдің өзінде шығынға батуда. Олардың айтуынша, діттеген жеріне жете алмай, екі апта бойы қаңтарылып тұруы кем дегенде 100 мың теңге шығын әкеледі.
«Бізде жалған құжат бойынша деректер бар. Сол деректер бойынша біз тексеріс жүргіземіз. Егер анықталған жағдайда әкімшілік айыппұл салынады. 7 мың теңгеден 150 мың теңгеге дейін. Біздің барлығы заң аясында екеніне көз жеткізгенше 30 күнге дейін мерзімде тауарлардың сәйкестігін тексеруге құқығымыз бар», — деді Меркі ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы басшысының орынбасары Елдос Байымбетов.