Даму банкі мен сақтандыру компаниясының өкілдері Шығыс Қазақстан облысындағы бірқатар өндірістерге барды.
«KazakhExport» экспорттық сақтандыру компаниясы «АҚ және» Қазақстанның даму банкі «АҚ басшыларынан құралған делегация үш күндік жұмыс сапары аясында бірқатар өндірістерді аралап, Өскемен мен Семейдің 13 компаниясының өкілдерімен кездесулер өткізді.
Жергілікті кәсіпкерлермен қазақстандық өнімдерді экспортқа шығару мәселелері талқыланып, мемлекеттік қолдау шаралары, сыртқы нарықтарға жеткізу мүмкіндіктері туралы айтылды.
Бүгінгі таңда өңірде экспортқа бағдарланған шамамен 30 ірі өндіріс жұмыс істейді, олардың өнімдері әлемнің 90-ден астам еліне жеткізіледі. Қазақстандық тауарлардың негізгі тұтынушылары Қытай — 32,3%, Ресей — 22,6%, Түркия — 17,7%, Өзбекстан — 3,5% болып табылады. Шығыс Қазақстан облысының экспорты 2020 жылғы қаңтар-маусымда $1,36 млрд-тан астамды құрады және одан әрі өсу әлеуеті бар.
Мемлекеттік қолдау құралдарын белсенді пайдаланатын компаниялардың ішінде тазартылмаған өсімдік майы, шрот және күнжара өндіруші — «ПК Сей-Нар» ЖШС бар. Кәсіпорын өз өнімінің 60%-дан астамын шетелге Қытай, Өзбекстан, Тәжікстанға жеткізеді. Екі жыл бұрын компания экспортқа шығарылатын тазартылмаған өсімдік майын дайындау үшін шикізат сатып алуға алынған банктік қарызды бір KazakhExport арқылы сақтандырған болатын. Қазір «Сей-Нар ПК» өзінің өндірістік қуатын кеңейтіп, Шығыс Қазақстан облысының Глубокое ауданында Altyn Shyghys май өңдеу зауытын салу бойынша инвестициялық жобаны жүзеге асыруда.
Шетелдік сатып алушылар арасында «Кэмонт» АҚ-ның электр жабдықтары үлкен сұранысқа ие. Орта және төмен кернеулі жиынтық тарату құрылғылары мен қосалқы станциялар дайындалатын кәсіпорынның өндірістік базасы дайындау, бояу және құрастыру цехтарын, технологиялық желілерді және қазіргі заманғы станоктық жабдықтарды қамтиды, бұл отандық экспорттаушыға сыртқы нарықтарда бәсекелесуге мүмкіндік береді. Дайын өнімді компания Ресейге жеткізеді. 2018 жылдан бастап осы экспорттаушының келісімшарттары бойынша қабылданған KazakhExport міндеттемелер көлемі 6,6 млрд. теңгені құрады.
Отандық тауар өндірушілер ғана емес, қазақстандық қызмет көрсетушілер де мемлекеттік қолдауды пайдалана алады. «Қазгипроцветмет» ЖШС жобалау қызметтерін экспорттауды бірнеше жылдан бері жүзеге асырып келеді. Үш экспорттық келісімшарт аясында компания шетелдік сатып алушы тарапынан төлем жасамау қаупін сақтандырып, айналым капиталын толықтырды. Экспорттаушы жұмыс істейтін бағыт өте перспективалы болып саналады. Түсті және қара металлургия кәсіпорындарын, алтын өндіру, машина жасау, химия және өнеркәсіптің басқа да салаларын кешенді технологиялық және құрылыстық жобалау бүкіл әлемде сұранысқа ие.
Өңірге жақын және алыс шетелдерден импорттаушыларды қызықтыратын нәрсе бар: АӨК өнімдері, кондитерлік өнімдер, орау материалдары, автобустар, ауыл шаруашылығы және жүк техникасы, өздігінен жүретін және өздігінен жүрмейтін кемелер, құбыржол арматурасы, өнеркәсіптің түрлі салаларына арналған технологиялық жабдықтар.
“Өскемен өндірістік клапан зауыты АҚ “Өскемен ұн комбинаты” ЖШС, “Вертекс Восток” ЖШС, “Өскемен мұнай шығару кешені” ЖШС, “Өскемен технологиялық жабдықтар зауыты” ЖШС, “Qazaq Astyq Group”, “Daewoo Bus” ЖШС, “Семаз” ЖШС, “Семей кеме жасау және кеме жасау зауыты” ЖШС, “Казполиграф” ЖШС, “Кондиз” ЖШС және т.б. басшыларымен кездесулерде экспорттық географияны кеңейтудің мүмкіндіктері мен өзекті мәселелерін талқылады.
Өңірдің экспорттық әлеуеті зор. Біз ШҚО-ның бірқатар өнеркәсіптік нысандарын араладық, кәсіпорындардың кейбіреулері шетелдік нарыққа көптен бері шығып келеді, кейбіреулері алғашқы қадамдарды жасауда, енді ғана экспорт туралы ойланып жатқандар да бар. Біздің міндетіміз бәріне көмектесу, құралдардың қалай жұмыс істейтінін түсіндіру, қолайлы құралдарды табу, тәуекелдерді есептеу, әлеуетті сатып алушыларды іздеуге жәрдемдесу, — дейді АҚ “KazakhExport” Басқарма төрағасы Руслан Ысқақов.
Қазақстан Президенті өз Жолдауында дамудың басым бағыттарын, оның ішінде АӨК өнімдерінің экспортын екі есеге ұлғайтуды, өнеркәсіпті қолдаудың кең ауқымды «көлденең» шараларын сақтауды, негізгі экспорттық басымдықтарды айқындауды, сондай-ақ қолдау шаралары құралдарының айтарлықтай кеңеюін атап өтті. Өңірдің шағын және орта бизнесі үшін бұл өндірістің өсуі мен тауарлар мен қызметтер желісін кеңейту, сыртқы нарықтардағы өз позициясын күшейту мүмкіндігі.