Украина Сыртқы істер министрлігінің басшысы Дмитрий Кулеба Киевтің одақтастары Украинаға жойғыш ұшақтарды беруге дайындалып жатқанын мәлімдеді.
«Би-би-си HARDtalk» бағдарламасына берген сұхбатында ол одақтас елдер украиндық ұшқыштарды оқытып қана қоймай, сондай-ақ жойғыш ұшақтарды жіберуге дайын екенін атап өтті.
Дмитрий Кулеба атап өткендей: «Мен жойғыш ұшақтар жеткізілетініне сенімдімін және ықтимал мерзімін білемін. Одақтас елдер ұшқыштарды оқытып қана қоймай, жойғыш ұшақтарды жіберетіні туралы да ақпарат бар». Бұл ретте ол нақты қандай мемлекеттер туралы сөз болып отырғанын нақтыламады.
Бұған дейін Украина президенті Владимир Зеленский Би-би-сиге берген сұхбатында алғашқы F-16 ұшақтары алты-жеті айдан кейін елге жеткізілуі мүмкін екенін мәлімдеген болатын. Алайда Украина Қорғаныс министрі Алексей Резников батыстық жойғыш ұшақтар 2024 жылдан ерте жеткізілмейтінін атап өтті.
АҚШ Президенті Джо Байден 21 мамырда Хиросимада өткен «Үлкен жетілік» саммитінен кейін өткен баспасөз конференциясында Батыс украйналық ұшқыштарды төртінші буын жойғыш ұшақтарды басқаруға, соның ішінде F-16 ұшақтарын басқаруды оқытуды бастауға ниетті деп мәлімдеді. АҚШ президентінің ұлттық қауіпсіздік жөніндегі көмекшісі Джейк Салливан таяу айларда F-16 ұшақтарын Украинаға қандай мемлекеттер жіберетіні туралы мәселені одақтастармен талқылайтынын атап өтті.
16 маусымның күні Санкт-Петербург халықаралық экономикалық форумында Ресей президенті Владимир Путин Украина қарулы күштерінде F-16 жойғыш ұшақтары пайда болған жағдайда, Ресей оның неміс Leopard танктері сияқты қауіпті деп санайтынын мәлімдеді. Путин аталған жойғыш ұшақтар Украинадан тыс жерлердегі әуе базаларына орналастырып, бірақ ұрыс қимылдарында пайдаланылатын болса, онда Ресей өз мүдделері мен қауіпсіздігін қорғау үшін шара қабылдауға мәжбүр болатынын атап өтті.
Сондай-ақ, Bloomberg агенттігінің хабарлауынша, НАТО елдері пайдаланылған F-16 жойғыш ұшақтарын Украинаға жіберу мәселесін талқылап жатыр, бұл ұшақтарды ұстау шығындарын «жылына жүздеген миллион долларға» дейін қысқартады.
Жойғыш ұшақтарды Украинаға жіберу батыс одақтастарымен ынтымақтастықты күшейту және геосаяси шиеленіс жағдайында елдің қауіпсіздігін қамтамасыз етудің бір бөлігі болып табылады. Украина заманауи әскери технологияларды алуға және қорғаныс қабілетін нығайту үшін өз серіктестері тарапынан қолдауға үміт артып отыр.
Алайда мұндай жеткізілімдер мен талқылаулар Ресейдің қатаң реакциясын тудырып, бұны өз мүдделері мен қауіпсіздігіне төнген қатер деп қарастырады. Украинаның шығыс шекараларындағы жағдай шиеленіскен күйде қалып отыр, қақтығыстың қалай аяқталатыны дипломатиялық күш-жігер мен қақтығысқа қатысушы елдер арасында қабылданған шешімдерге байланысты.
F-16 жойғыш ұшақтарын Украинаға жеткізу бойынша түпкілікті шешім жеткізуші елдер мен Украина билігі арасындағы келіссөздер мен келісімдерден кейін қабылданады.