Онкологиялық аурулары бар қазақстандықтар үшін медициналық препараттарды жеткізуде іркілістер пандемия емес, Денсаулық сақтау министрлігіндегі бюрократия мен «Фармация» СК-дегі сыбайлас жемқорлық жанжалдардан туындап отыр. Бұл туралы депутат Дания Еспаева «Ақ жол» фракциясының денсаулық сақтау министрінің атына берген депутаттық сауалында айтылған.
Сауалда Қазақстанда онкологиялық аурулар бойынша диспансерлік есепте 187 мың адам тұрғаны айтылған. Пандемия кезінде олардың өміріне қауіп төнді, себебі қауіп-қатер тобына кіретін адамдарға медициналық мекемелерге бармау ұсынылды, ауруханаларда жоспарлы тексерулер, терапия курстары тоқтатылды, дәрі-дәрмек жеткізуде іркілістер байқалды.
«Карантинді енгізу кезінде олардың ауруы, өкінішке қарай, карантинге кетпей, тұрақты емдеуді талап етті. Әлеуметтік желілерде онкологиялық науқастардың оқиғалары көп болды, олар пандемия кезеңінде бүкіл медицина коронавирусқа қарсы тұру үшін тасталғанына қарамастан олар онкологияға қарсы күресті жалғастырған. Апта сайын сараптама жасап, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ететін емханалар жабылды. Соның кесірінен онкологиялық науқастарда медициналық дәрі-дәрмектер үзілді», — деді Дания Еспаева.
Ол Қарағандыда онкологиялық аурумен ауырған журналист Денсаулық сақтау министрлігіне, СК «Фармация»-ны, сондай-ақ облыстық денсаулық сақтау басқармасын және аурухананы сотқа бергенін, онда сатып алынған дәрі-дәрмектердің шығындарын өтеу үшін ем алғанын айтты.
«Иринаның айтуынша, журналистің аты осындай, оған әр органның жауапкершілік аймағын түсіну үшін үш айдан астам уақыт керек болған. Сот талқылауы барысында талап-арыз бойынша соңғы жауапкер қалалық аурухананы белгілейді, дегенмен біз ауруханалардың онкологиялық науқастарға арналған препараттарды өз бетінше сатып алуға құқығы жоқ екенін түсінеміз. Бұл ретте Денсаулық сақтау министрлігі мен СК «Фармация» еш қатысы жоқ. ҚР ДСМ өкілінің айтуынша, олар тек ережелерді әзірлейді. Ведомстволық бағынысты ұйымдардың орындауына олар жауапты болмайды», — деп хабарлады депутат.
Дания Еспаева егер талапкер сотта жеңіске жетсе, жауапкер Қарағандының № 3 көпсалалы ауруханасы ғана болатынын атап өтті. Сонымен қатар, медициналық мекеме қажетті препаратқа 2019 жылдың қыркүйегінде өтінім берді, ал 2020 жылдың 14 ақпанында СК «Фармация» -дан бұл препараттардың сатып алынбағаны туралы ақпарат алды, себебі дистрибьтордың өткізген тендерлері өтпеді. Тек 10 сәуірде үшінші тендер өткізілді. Нәтижесінде қажетті препарат 1 шілдеде ауруханаға түсті.
«Бұл оқиға бүкіл бюрократизмді, ең бастысы, жауапкершілік аймағының бұлыңғырлығын сыртқа шығарды. Әйтпесе, өтінімдері пандемия басталғанға дейін 2019 жылы түскен препараттарды сатып алудың бұзылуын қалай түсіндіруге болады? СК «Фармация» басшылығының пандемияға байланысты әуе қатынасын тоқтату себебінен жеткізуді кідіртуге сілтемелері өзінің әрекетсіздігі мен жауапкершілігінің дәлелі болып табылады. Дәрі-дәрмектермен қамтамасыз ету жағдайына карантин емес, Денсаулық сақтау министрлігінің жылдар бойы қалыптасқан бөгде бақылаушы ретіндегі ұстанымы, сондай-ақ СК «Фармация»-дағы тұрақты сыбайлас жемқорлық жанжалдары әсер етті», — деп мәлімдеді депутат.
Өз сауалында «Ақ жол» фракциясының депутаттары онкологиялық науқастарды емдеуді ұйымдастыру жүйесін қайта құруды және оны карантин кезінде үзбеуді, сондай-ақ 6 айдан 9 айға дейін қажетті препараттардың азаймайтын қорын қамтамасыз етуді және дәрі-дәрмектерді үш айға алға беруді сұрайды.
«Диспансерлік есепте тұрған онкологиялық науқастардың қаншасы мемлекет кепілдік берген дәрі-дәрмексіз қалғанын, олардың қаншасы осы себептен қайтыс болғанын және жауапты адамдардың қайсысы осындай фактілер үшін жазаға тартылғанын сұраймыз», — делінген сауалда.