Сауда және интеграция министрлігінде экспорттаушы кәсіпорындардың тізімін кеңейту есебінен экспортталатын өнімдер саны ұлғаяды. 2025 жылға қарай 400 емес, 600 кәсіпорын шет елдерге тауар өткізеді деп болжануда.
Бұл туралы ҚР Сауда және интеграция министрі Бақыт Сұлтанов халықпен есеп беру кездесуінде экспорттаушылар тізімін 2025 жылға дейін 400 қатысушыдан 600-ге дейін кеңейту жоспарлары туралы айтты.
Оның айтуынша, Қазақстанда мемлекеттік қолдаудың жаңа жүйесі — экспорттаушыларды акселерациялау іске қосылды.
Бизнес жаңа нарықтарға шығуға дейін (Канада, Австралия, Ресей, АҚШ, Германия тәжірибесі) бірге жүретін қарқынды экспорттық дамуға көмек алады. Азық-түлік өнеркәсібінде Қытайға экспортқа дайындалып жатқан шамамен 40 компания іріктелді. Біздің есептеулеріміз бойынша, экспорттық акселерацияны қолдау 2025 жылға қарай тағы да алты жүз қазақстандық кәсіпорынға сенімді экспорттаушылар қатарын толықтыруға мүмкіндік береді, бүгінде — 400 экспорттаушы, — деді Сұлтанов.
Ол атап өткендей, бұл экспорттық жеткізілімнің 410,2 млн долларға ұлғаюын және қосымша салық аударымдарының 34,5 млрд теңгеге түсуін қамтамасыз етеді.
Жалпы, экспорттың өсу перспективаларын талдау 16 басым тауар позициясы бойынша 13,5 млрд доллардың потенциалын көрсетеді — етті мал шаруашылығы, басқа да АӨК өнімдері, пестицидтер мен тыңайтқыштар, металдар, мұнай-химия, машина жасау, көлік хабы, IT қызметтері, туризм. Жақын арада оларды дамыту бойынша жол карталарын бекітеміз. Басым қызметтер бойынша, соның ішінде көлік, туризм және IT саласында 4,4 млрд долларға экспортты арттыру әлеуеті бар, — деп хабарлады министр.
Жалпы, ол сондай-ақ физикалық көлемдер оң серпін көрсеткеніне қарамастан өңдеуші өнеркәсіп тауарларының экспорты бағалық мәнде екінші жыл қатарынан төмендеп келе жатқанын айтты .
Бұл ретте нақты мәнде экспорт 6,9% мың тоннаға немесе 109 мың тоннаға — 1 587,6 мың тоннадан 1 696,6 мың тоннаға дейін ұлғайды. Ағымдағы жылы жағдай пандемия мен әлемдік сауда қарқынының бәсеңдеуімен ушығып кетті. Яғни, бағалар төмендеп қана қоймай, бірқатар қазақстандық негізгі экспорттық тауарларға сұраныс та қысқарды. Тауарлардың шикізаттық емес экспорты төмендеп келеді. Бірінші жартыжылдықта құлдырау 9% құрады. Мырыш, қорғасын жеткізу толығымен қысқартылды. Бірақ күміс, оксидтер мен алюминий гидроксидтерін жеткізу артуда. Осы жылдың бірінші тоқсанында қызмет көрсету экспорты 5,8% -ға қысқарды. Жол жүру қызметтері — 20,7% және жолаушылар көлігі қызметтері — 11,2% неғұрлым төмендегенін көрсетті, — деді Сауда министрлігінің басшысы.
Бұл, оның пікірінше, экспортты әртараптандыру және қосымша құны жоғары және сұранысы тұрақты тауарларды өндіруге көшу қажеттігін тағы да көрсетеді.