Батыс Қазақстан тұрғындары еліміздің ең ұзын өзендерінің бірі қандай жағдайда екеніне алаңдауда. Шенеуніктер әзірге таяздануды соңғы жылдардағы ауа райына байланысты табиғи үдеріс деп санайды.
Бір кездері Ойыл өзені Қазақстанның ең ұзын өзендерінің ондығына кіретін. Бірақ бір жылдың ішінде су қоймасы айтарлықтай таязданып кетті. Егер бұрын өзеннің ұзындығы 800 шақырымға жететін болса, қазір ол кеуіп қалғаны соншалық, су көгалдана бастады.
Осы аттас аудан орталығының тұрғындары жақын арада су қоймасы мүлдем жойылып кетеді деп қауіптенеді. Онымен бірге өзен бойында ондаған ауылдар да бар.
«Бұл өзен әрқашан біздің мақтанышымыз болды, ал қазір мұнда су жоқ. Егер ол мүлдем құрғаса, адамдар ауыз сусыз да қалады — жер асты сулары да кетеді. Сол кезде барлық жергілікті тұрғындар ауданды тастап кетуге мәжбүр болады», — деді Қаратал ауылының тұрғыны Ерсұлтан Максимов.
Жергілікті шенеуніктер бұған табиғаттың өзі кінәлі деп есептейді. Соңғы екі жылда ауданда қыста қар аз жауған, жаңбыр мүлде жоқ деуге болады дейді, ал бұл су қоймасын толтырудың негізгі көзі. Алайда экологтар кеуіп қалудың басты факторы — адам қолының ісі екеніне сенімді. «Бәрі «Не істеу керек?» деп сұрайды. Мен бұл қарапайым процесс. Бірақ жұмысы көп. Бұл жасыл желектер арқылы экожүйені қалпына келтіру. Тазалау арқылы, жарамды. Миллиардтаған шығынмен кеңейту түріндегі бұл профанциялар емес.
Жалпы, жер мен судың иесі болуы керек», — деді эколог Александр Мандрыкин. Дегенмен, Ойыл — қазір жоғалып кету қауіпінде тұрған облыстағы жалғыз өзен емес. Өңірде барлық су қоймалары құрғап жатқанын экологтар бірнеше жылдан бері ескертіп келеді. Бірақ мәселені шешетін әлі ешкім жоқ. Ғалымдар жергілікті өзендерді қалай құтқару керектігін талқылады.