Қазақстанның Ресеймен және Батыспен арадағы қарым-қатынасы қалай дамып жатыр: саясаттанушылардың пікірі

КСРО ыдырағаннан кейін екі мемлекет саясаткерлері Ресей-Қазақстан арадағы қарым-қатынасын бауырлас әрі тату көршілес ел деп декларациялады. Қазақстан тәуелсіз ел болғалы бері Ресеймен ғана емес, басқа да халықаралық аренадағы «үлкен ойыншылармен», мәселен, АҚШ-пен серіктестік қарым-қатынас орнату үшін көпвекторлы бағытты таңдады.

Бүгінде Қазақстан сыртқы саясатының басым бағытын Батыс пен АҚШ-қа қарай бұруға мәжбүр. Батыс саясаттанушылары бұны Ресейдің елге тағылған айыптарды мойындамай, жаһандық шиеленістің ушықтыруына байланысты деп түсіндіреді.

Біріншіден, Батыс саясаттанушылары РФ әрекеттерін тиянақсыз әрі агрессивті деп атайды, бұл ЕО мен АҚШ-та теріс реакция тудырып жатыр.

Еуропа мен Құрама Штаттар РФ-ға қарсы санкцияларды кеңейтуде. Батыс саясаттанушылары экономикалық санкциялар РФ-ға кері әсер етпейді деп есептейді, егер Ресейге қарсы шаралар кеңінен қолданылатын болса, бұл көршілес елдерге ықпал етуі мүмкін деп отыр.

Екіншіден, Мәскеудің серіктесі болу және Ресей үкіметіне толық қолдап, әлемдік қоғамдастық алдында Ресей жағында болу. Сондықтан да Қазақстан үкіметі ресейлік сыртқы саясат фарватерінде жүруден бас тартуда.

Мәселен, ресейлік БАҚ 2018 жылы Нұрсұлтан Назарбаев қол қойған заңды қатаң сынға алды, онда Қазақстан Ауғанстанға жолданатын жүктерге транзиттік база құру үшін АҚШ-қа порттарын қолданысқа берді.

Қазақстан БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінде Сирия бойынша ресейлік қарар жобасы үшін дауыс беру кезінде Ресейге қолдау көрсетпеді. Бұл РФ-ның шамына тиді.

Артынша Мәскеу ЕАЭО-дағы одақтас мемлекеттермен ақылдаспай, Қазақстанның АҚШ азаматтарына визасыз режим ұсынғанына наразылық білдірді. ҚР СІМ басшысы бұл мәселенің экономикалық одаққа қатысы жоқ екенін мәлімдеді.

Қазақстанның сыртқы істер министрі Мұхтар Тілеубердидің мақаласынан, қазір ҚР үшін бірінші кезекте АҚШ-пен және ЕО-мен ынтымақтастық орнату екенін білуге болады. Бұл материал көктемде америкалық Newsweek басылымында жарияланған. Аталған мақалада министр Қазақстан «АҚШ, ЕО және халықаралық қоғамдастықтың сенімді серіктесі» екенін, сондай-ақ «демократияландыру мен саяси реформаларға» ұмтылып жатқанын мәлімдеді. Айта кетейік, мақала Ресей президенті Владимир Путиннің Сочидегі тұңғыш президент Нұрсұлтан Назарбаевпен кездесуі қарсаңында жарық көрді.

Батыс саясаттанушылары қалыптасқан жағдайда Ресей көршілес елдің сыртқы саясатына ықпал етуге тырысады деп есептейді. Олар сондай-ақ ҚР үкіметі Ресейден алшақтап барады дегенге сенімді.

Добавить комментарий